Higher-Order Questions, czyli pytania poznawcze wyższego rzędu – czemu służą?
Higher-Order Questions to pytania poznawcze wyższego rzędu, które służą przede wszystkim rozbudzeniu w uczniach ciekawości, w celu samodzielnego rozwiązywania problemów. Co istotne, jest to doskonałe narzędzie do stosowania zarówno w edukacji szkolnej, jak i wspomaganiu rozwoju dzieci w domu. Higher-Order Questions to niezwykle prosta metoda dydaktyczna, która pomaga nakierować młodych ludzi na krytyczne myślenie, a w konsekwencji odnalezienie swojej własnej ścieżki życiowej. Dlaczego to tak ważne? Howard Thurman, obrońca praw człowieka powiedział kiedyś: „Nie pytaj czego świat potrzebuje. Pytaj, co czyni cię pełnym życia i rób to. Ponieważ tym, czego świat potrzebuje są ludzie pełni życia”. Słowa tego afroamerykańskiego działacza społecznego doskonale oddają sens zadawania pytań poznawczych, które pobudzają do kreatywności i spełniania marzeń.
Taksonomia Blooma i jej rola w tworzeniu systemu Higher-Order Questions
Z tematem zadawania pytań poznawczych związana jest nieodzownie taksonomia Blooma i jego klasyfikacja celów edukacyjnych, opublikowana w 1956 roku. Otóż, ten amerykański psycholog i pedagog, Benjamin Samuel Bloom zastosował podział na sześć poziomów, a są nimi: wiedza, rozumienie, zastosowanie,analiza, synteza i ewaluacja. To właśnie jego teza stanowi podwaliny do dalszych badań naukowców nad rozróżnieniem pytań poznawczych na te niższego i wyższego rzędu.
Higher-Order Questions i Lower-Order Questions – jakie to pytania?
Pytania poznawcze wyższego rzędu, czyli Higher-Order Questions (nazwa pochodzi od ang. Higher Order Thinking) dotyczą analizy omawianego wcześniej tematu, syntezy, a także wyciągnięcia wniosków i oceny na jego temat. Natomiast Low-Order Questions (nazwa pochodzi od ang. Lower Order Thinking) obejmują pytania dotyczące zapamiętanych informacji, ich rozumienia i stosowania.
Dlaczego stosowanie metody Higher-Order Questions jest tak istotne?
Sprawność myślenia może i powinna być kształtowana w ludziach już od najmłodszych lat. Jest to bowiem czynnik, który umożliwia rozwój indywidualnych kompetencji człowieka, potrzebnych w dorosłym, szczęśliwym życiu. Rodzice i nauczyciele powinni więc dążyć do szukania takich rozwiązań, które stymulują dzieci do wielowymiarowego postrzegania rzeczywistości, ponieważ taka postawa w dużej mierze przyczynia się do ich sukcesu zawodowego.
Jaką rolę pełnią Higher-Order Questions w edukacji dzieci?
Higher-Order Questions pozwalają młodym ludziom na dostrzeżenie szerszego kontekstu wiedzy, którą posiadają. Pytania poznawcze wyższego rzędu pobudzają bowiem do refleksji, krytycznego myślenia oraz umiejętności formułowania wniosków. Niewątpliwie jest to kierunek rozwoju przydatny w edukacji dzieci bez względu na obszar wiedzy, którego dotyczy.
Higher Order Thinking Skills – sprawność myślenia wyższego rzędu
Z pytaniami poznawczymi wyższego rzędu związana jest również sprawność myślenia (z ang. Higher Order Thinking Skills), która odgrywa ogromną rolą w procesie poznawczym dzieci i młodzieży. Zdobycie tego rodzaju umiejętności rzutuje bowiem na ich dorosłe życie. Od poziomu zdobytej wiedzy i przygotowania do samodzielnego wnioskowania o rzeczywistości dzisiejszych nastolatków, zależeć będzie ich przyszłość. Warto zwrócić uwagę na fakt, że stosowanie tego rodzaju nowoczesnych metod edukacji to inwestycja w dalsze losy dorastającego młodego pokolenia.
Redakcja: Adriana Domeracki